خواص و ويژگی‌ های اسپن 80

اسپن 80 یک ترکیب دوگانه دوستی است که به دلیل خاصیت منحصر به فرد آب دوستی / آب گریزی در صنعت با نام های مختلفی شناخته می شود. از مهم ترین آن ها می توان به پلی سوربات 80، توئین 80، مونتانوکس 80، سوربیتان مونولیت و PS 80 اشاره کرد. فرمول شیمیایی این ماده C64H124O26 است که به صورت یک ترکیب پایه زیستی مایع ویسکوز رنگ زرد شفاف و بی بو است. به دلیل ماهیت زیست تخریب پذیر بودن، میزان سمیت بسیار آن بسیار پایین بوده و در آب، اتانول، متانول، ایزوپروپانول، تولوئن، اتیل استات و اتر محلول بوده و در استون نامحلول است. همچنین این ماده در شرایط محیطی به راحتی پایدار بوده و نیازی به شرایط نگهداری خاصی ندارد. در حضور اکثر ترکیبات شیمیایی پایدار بوده و فقط در حضور اکسید کننده های قوی ناپایدار بوده و به سرعت اکسید می شوند.

جرم مولکولی این ماده 1310 گرم بر مول و چگالی آن 102/1 گرم بر میلی لیتر است. نقطه جوش این ترکیب 43/463 درجه سانتیگراد و دمای اشتعال آن بالای 150 درجه سانتیگراد است. این ماده در دمای محیط کاملا مایع بوده و میزان پایداری دمایی آن بسیار بالا است. در حضور اکثر ترکیبات شیمیایی و حرارت پایدار بوده و فقط در حضور اکسید کننده های قوی اکسید می شود. وجود چنین ویژگی های بارزی منجر به توسعه استفاده از این ماده در اکثر فرآیندهای صنعتی شده است.

روش تولید اسپن ۸۰

به طور کلی تنها روش تهیه این ماده در اثر آب گیری از سوربیتول و در ادامه انجام واکنش استریفیکاسیون در حضور اولئیک اسید است. در نهایت سوربیتان استر تهیه شده در حضور اتیلن اکسید واکنش اتری شدن انجام داده و در اثر حذف مولکول های آب محصول نهایی به دست می آید. تنها روش تهیه این ماده به صورت سنتزی بوده و منابع طبیعی برای تهیه آن وجود ندارد. روش تهیه این ماده به دلیل پیچیدگی مسیر فرآیند نسبتا سخت و دشوار است و تولید آن در مقیاس صنعتی بسیار کم است.

کاربرد اسپن 80

از مهم ترین کاربردهای اسپن 80 می توان به موارد زیر اشاره کرد:
آرایشی بهداشتی: اسپن 80 به دلیل ثابت آب دوستی / آب گریزی پایین به عنوان یک امولیسفایر قوی در سیستم های امولیسونی آب در روغن و روغن در آب جهت فرمولاسیون لوازم آرایشی بهداشتی، روغن های نفتی، پلاستیک ها، پوشش ها و منسوجات استفاده می شود.

صنایع غذایی: این ماده به دلیل خاصیت امولسیفایر کنندگی غیر یونی برای تهیه مواد غذایی استفاده می شود. به عنوان مثال از این ماده در تهیه بستنی به مقدار 5/0 درصد اضافه شده تا علاوه بر تازگی و نرم بودن بستنی، میزان مقاومت آن را در برابر ذوب شدن افزایش می دهد. همچنین مقداری از این ماده را به شیر اضافه کرده تا از پوشش کامل قطرات روغن توسط پروتئین های شیر جلوگیری کند.

بهداشت و سلامتی: SP 80 به عنوان یک سورفکتانت با گرید آرایشی در تهیه صابون ها، قطره چشم، دهان شویه و کرم دست و صورت استفاده می شود.

داروسازی: در داروسازی از این ترکیب به عنوان یک داروی کمکی برای تهیه و تجویز داروهای پایه آبی استفاده می شود. همچنین برای تهیه داروی آمیدون ضدریتمی استفاده می شود. به عنوان یک ماده موثر کمکی برای تهیه واکسن آنفولانز و حتی داروهای کووید 19 نیز در کشورهای پیشرو استفاده می شود. یکی دیگر از کاربردهای اصلی در حوزه دارویی این ماده به عنوان عامل گرانولی کردن مواد دارویی جهت تثبیت پایداری ماده موثره و مواد جانبی استفاده می شود.

آزمایشگاه های زیستی: برای شناسایی سویه و ایزوله مایکوباکتری های حاوی لیپاز استفاده می شود. در اثر اضافه کردن اسپن 80 به همراه فنول قرمز به محیط، باکتری تغییر رنگ داده و به راحتی شناسایی می شود.

نساجی: اسپن 80 یک روان کننده زیست تخریب پذیر و نرم کننده الیاف در صنعت نساجی است.

عوارض اسپن 80

به طور کلی این ماده جزء دسته مواد بی اثر و با عوارض جانبی خفیف است. به دلیل پایداری حرارتی نسبتا بالا در برابر حرارت و جرقه پایدار بوده و در حضور اغلب ترکیبات شیمیایی خنثی و بی اثر است. اسپن 80 تنها در حضور اکسنده های قوی ناپایدار بوده و به آرامی اکسید می شود. در غلظت های بالا نسبتا خطرناک بوده منجر به انتقال باکتری در روده شده و در نهایت منجر به بیماری کرون می شود. در اثر اعمال حرارت مستقیم تجزیه شده و بخارات و دود سمی از خود منتشر می کند. این بخارات سمی بوده و به هیچ وجه در معرض این بخارات قرار نگیرید.

لازم به ذکر است که اسپن 80 در غلظت های بالا به شدت خطرناک است. غلظت بالای این ماده باعث افزایش خطر لخته شدن خون، سکته مغزی، سکته قلبی، نارسایی در قلب و عروق شده و در نهایت باعث ایجاد تومورهای سرطانی و مرگ می شود. بنابراین، در صورت کار مستقیم با این ماده از دستکش های آزمایشگاهی، ماسک های تنفسی استفاده کنید. محیط کار با این ماده باید دارای هود با مکش قوی بوده و حین کار با آن زیر هود روشن باشد. این ماده در اثر تماس مستقیم با پوست، استنشاق بخارات ناشی از اعمال حرارت و چشم به راحتی نفوذ می کند. بنابراین در حین مواجهه با هر یک از این شرایط سریعا موارد زیر را انجام دهید
• چشم: در صورت تماس با چشم، چشم ها را به مدت ۳۰ دقیقه با آب فراوان بشویید و به پزشک مراجعه کنید.
• پوست: در صورت تماس با پوست، لباس های آلوده را از بدن جدا کرده و محل تماس را با آب و صابون فراوان بشویید.
• استنشاق: در صورت استنشاق بخارات آن، به سرعت فرد مصدوم را به هوای تازه و آزاد منتقل کرده و اگر مشکل تنفسی ادامه پیدا کرد، به سرعت به مرکز پزشکی مراجعه کنید.
• بلعیدن: در صورت بلعیدن این ترکیب، به سرعت با فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
• لازم به ذکر است در موارد شدیدتر سریعا به اورژانس انتقال داده و توسط پزشک متخصص معالجه شود. توجه نکردن به هر یک از این نکات اثرات جبران ناپذیری خواهد داشت.

روش نگهداری اسپن 80

شرایط نگهداری این ماده، در دمای اتاق و جای خشک و به دور از حرارت مستقیم و اکسید کننده های قوی است. همچنین در حین جابجایی و حمل این ماده توسط کارگران باید تمامی موارد ایمنی کار با آن رعایت شود.