ستیل الکل چیست؟

ستیل الکل با فرمول شیمیایی C₁₆H₃₄O یک الکل چرب است. این ماده به صورت ترکیبی کریستالی و سفید رنگ با جرم مولکولی 242 گرم است. ستیل الکل به عنوان امولسیفایر، مرطوب کننده و عامل غلیظ کننده در شامپوها و محصولات پوستی استفاده می شود. 

خواص و ویژگی ها

عامل خشکی پوست، یکی از باور های اشتباه در باره ستیل الکل می باشد که در بین افراد رایج شده است، این در حالی است که این ماده با اثر رطوبت بخشی و نرم کنندگی خود برای پوست و مو بسیار مفید است. این ماده الکلی است که از چربی گیاهی مانند روغن نارگیل یا روغن پالم استخراج می شود. از این رو به ستیل الکل ، پالمیتیل الکل نیز می گویند.

محصول فوق که با نام های 1hexadecanol یا n-hexadecyl alcohol شناخته می شود یک الکل چرب 16 کربنه است که با فرمول شیمیایی CH3(CH2)15OH شناخته می شود. این ماده از کاهش پالمیتیک اسید تولید می شود. این ترکیب در فرم های قرص وکسی سفید رنگ (pellets) یا به صورت ورقه ای (flake) در دمای اتاق وجود دارد.

این ماده در آب غیر قابل حل و در الکل ها و روغن ها قابل حل است. سیتریل، ستیل ، میریستیل و بهینیل الکل ها، الکل های الیفاتیک راست زنجیر هستند. این نوع از الکل ها تحت شرایط با دما و فشار بالا و هیدروژناسیون کاتالیستی اسید های چرب به دست می آیند.

خواص فیزیکی و شیمیایی

 

خاصیت	مقدار
بو	خیلی ضعیف ، وکسی
حلالیت در آب	نامحلول
حلالیت در سایر حلال ها	بسیار حلال در اتر، بنزن، کلرفرم ، حلال در استون و کم حل شونده در الکل ها
وزن مولکولی	447/242 گرم بر مول
دانسیته	811/0 گرم بر سانتی متر مکعب
نقطه ذوب	3/49 در 120 درجه فارنهایت
نقطه جوش	344 درجه سانتی گراد
ویسکوزیته	53 سانتی پوآز
نقطه فلاش	185 درجه سانتی گراد

به عنوان ماده ای که در سال 1913 توسط میشل اوژن شورول کشف شد یکی از قدیمی ترین الکلهای با زنجیره بلند شناخته می شود. ماده ی فوق در مواد آرایشی و بهداشتی مانند لوسیون ها، شامپوها و کرم ها مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده هم چنین به عنوان امولسیون کننده و غلیط کننده در مایعات و برای افزایش پایداری کف استفاده می شود.

این ویزگی در مواد آرایشی و بهداشتی باعث نگه داری مواد در کنار هم و پایداری می شود. به علت خاصیت water binding  این ماده باعث عدم خشکی و حفظ رطوبت پوست می شود. با توجه به مقررات موجود برای مواد شیمیایی محصول فوق یک ماده سنتزی سالم در غذا به شمار می آید، اما تحت شرایطی که این مواد سنتزی نباید شامل کمتر از 98 % الکل و 94 % الکل های راست زجیر باشند.

ستیل الکل در دماهای بالاتر از دمای بدن انسان برای استفاده مناسب است زیرا به رنگدانه ها کمک می کند که به پوست بچسبند.  این الکل هم چنین یک افزودنی برای مواد غذایی نیزمحسوب می شود.

 

ماده	استفاده در صنایع غذایی
سیتریل الکل	افزودنی های غذایی مستقیم طعم دهنده های مصنوعی
	افزودنی های غذایی غیر مستقیم چسب ها و موادی که برای سطح و پوشش مواد غذایی استفاده می شوند.
	افزودنی های غذایی غیر مستقیم روان کننده های سطحی برای ایجاد سطوح براق

 

مسمومیت زایی

این ماده دارای سمیت کمی می باشد و فقط در صورتی که در دوز 5 گرم بر کیلو گرم (وزن بدن انسان) و بیشتر بلعیده شود ممکن است مسمومیت ایجاد کند. در مطالعاتی که بر روی موش ها انجام شده است تاثیر سمیت این ماده مستقیما بر روی سیستم عصبی بوده است. پژوهشی برای بررسی اثر سمیت این ماده بر روی دسته ای از موش ها و خوک ها انجام شده است به صورتی که این حیوانات به مدت 6 ساعت در معرض بخارات این ماده با غلظت 26 ppm  قرار گرفتند و سپس به مدت 24 ساعت در همین حالت نگه داشته شده اند.

نتایج نشان دادند که اولین تاثیر این ماده بر حیوانات در ناباروری بوده است. تحریکات موضعی بسیار کمی در ناحیه غشایی چشم ، گلو و بینی هم مشاهده شده است. هیچ اثری از سمیت سیستماتیک مشاهده نشده است و هیچ مرگی نیز ثبت نشده است. در پژوهش دیگری تعدادی موش و خوک بر ای مدت 10 دقیقه در معرض بخارات با غلظت 6/9 ppm  قرار گرفتند و این روند هر 30 دقیقه برای مدت 4 ساعت تکرار شد.

تعدادی از موش ها بلافاصله و بقیه با فاصله 14 روز مردند و تعدادی نیزدچار ضایعات تنفسی مزمن شدند. با توجه به همه آزمایشات انجام شده محققان به این نتیجه رسیدند استفاده از این ماده در مواد آرایشی و بهداشتی و با توجه به دوز پایین مصرف آن کاملا بدون ضررمی باشد.

Msds و نکات ایمنی:

از عوارض آن می توان به تحریک جزئی پوست و چشم ها اشاره کرد. پیش از کار با این ماده، برگه اطلاعات ایمنی مربوط به آن را مشاهده نمایید.

• در زمان کار با این ماده لباس، عینک و دستکش محافظ استفاده کنید.
• در صورت استنشاق، محیط کار را ترک و هوای تازه استشمام کنید.
• در صورت بلع تصادفی، سعی نکنید با استفراغ آن را خارج کنید.
• در صورت تماس این ماده با پوست، آن ناحیه را با آب بشویید.
• در صورت تماس با چشم، چشم آسیب دیده را چند دقیقه با آب بشویید.
• این ترکیب را در محیطی خشک، خنک، دارای تهویه و دمای 15 الی 25 درجه سانتی گراد نگهداری کنید.

با رعایت نکات ایمنی، خطرات ناشی از کار با این ماده را کنترل کنید.

سوالات متداول

کاربرد ستیل الکل چیست؟

این ماده به عنوان امولسیفایر و غلیظ کننده در محصولات مورد استفاده قرار می گیرد.

عوارض ستیل الکل چیست؟

از عوارض این ماده می توان به تحریک جزئی، سوختگی، قرمزی و التهاب پوست اشاره کرد. در بروز واکنش های آلرژیک، مصرف آن را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید.

کاربرد ستیل الکل در شامپوها چیست؟

این ماده به افزایش غلظت و ویسکوزیته محصولات کمک می کند و خاصیت نرم کنندگی را به شامپوها می دهد. بر اساس تحقیقات، الکل های چرب به ویژه این ماده بسیار برای موها مفید است و به هیدراته، نرم و مرطوب شدن موها کمک می کنند.

لوسیون های حاوی ستیل الکل چطور عمل می کنند؟

این نوع از دارو ها برای رطوبت دادن به پوست برای جلوگیری از خشکی و خارش پوست استفاده می شوند. خشکی پوست به علت از دست دادن آب پوست در لایه های بالایی آن ناشی می شود. این نوع از مواد با ایجاد یک سطح چرب بر روی پوست باعث به دام افتادن آب درون پوست می شوند. همین امر باعث می شود پوست نرم و مرطوب باقی بماند.